Badanie kąta przesączania (gonioskopia)

dr n. med. Arkadiusz Pogrzebielski
Ośrodek Chirurgii Oka Prof. Zagórskiego w Krakowie
Oculus - Krakowskie Centrum Okulistyczne, Kraków
Scanmed, Szpital św. Rafała w Krakowie

Opis badania

Gonioskopia to badanie kąta przesączania (rogówkowo-tęczówkowego). Kąt przesączania obejmuje przestrzeń między obwodową częścią rogówki i przednią częścią twardówki a podstawą tęczówki i graniczącym z nią fragmentem ciała rzęskowego (ryc. 2). Odpowiedni kształt kąta przesączania i jego stan mają ogromne znaczenie dla prawidłowego krążenia cieczy wodnistej i jej odpływu z gałki ocznej, co wpływa na wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego. Struktury kąta przesączania nie są bezpośrednio widoczne w lampie szczelinowej, dlatego badanie przeprowadza się za pomocą tzw. gonioskopu (innymi słowy za pomocą różnego typu soczewek, np. trójlustro Goldmanna, soczewki czterolusterkowe Zeissa, soczewki chirurgiczne Koeppego, Swana i Jacoba itd.). W trakcie badania ocenia się szerokość kąta przesączania w stopniach (np. otwarty, zagrażający zamknięciem, zamknięty), krzywiznę obwodowej części tęczówki, miejsce przyczepu tęczówki oraz stopień pigmentacji kąta.

Ryc. 1. Trójlustro Goldmanna - zasada działania. 1 – trójlustro Goldmanna, 2 – bieg promieni świetlnych odbijających się w lusterku gonioskopu, 3 – metyloceluloza (żel wypełniający przestrzeń między trójlustrem a znieczuloną rogówką), 4 – lusterko gonioskopu, 5 – soczewka, 6 – tęczówka, 7 – rogówka, 8 – beleczkowanie

Jak się przygotować do badania?

Przed badaniem należy zmyć makijaż. Badanie przeprowadza się po znieczuleniu rogówki, ponieważ gonioskop zakłada się na jej powierzchnię. Badany powinien poinformować lekarza o ewentualnej alergii na leki znieczulające. Przed badaniem należy zdjąć soczewki kontaktowe. Badany spokojnie opiera czoło o lampę szczelinową i drugim, niebadanym okiem patrzy prosto przed siebie w dal lub spokojnie, powoli kieruje je zgodnie z poleceniami badającego. Nie wolno wykonywać gwałtownych ruchów głową ani cofać głowy bez polecenia. W czasie zabiegu i bezpośrednio po zabiegu możliwe jest nieco zamglone widzenie. W trakcie badania po policzku może spływać niewielka ilość żelu, jaki umieszcza się między gonioskopem a rogówką.

Wskazania do gonioskopii

Gonioskopia jest częścią specjalistycznego badania okulistycznego w przypadkach diagnostyki jaskry i nadciśnienia ocznego (lub ich podejrzenia), jak również po urazach gałki ocznej, w których mogło nastąpić uszkodzenie struktur kąta przesączania. Gonioskopię wykonuje się również w czasie zabiegów chirurgicznych lub laserowych w celu uwidocznienia kąta.

Ryc. 2. Gonioskopia - otwarty i zamknięty kąt przesączania. 1 – beleczkowanie, 2 – rogówka, 3 – otwarty kąt przesączania, 4 – zamknięty kąt przesączania, 5 – ciało rzęskowe, 6 – soczewka
Ryc. 3. Obszary obserwacji struktur gałki ocznej w trójlustrze Goldmanna. 1 – centralna soczewka służąca do oglądania tylnego bieguna gałki ocznej (m.in. tarczy nerwu wzrokowego, plamki); 2 – lusterko służące do oglądania siatkówki do obszaru równika gałki ocznej; 3 – lusterko służące do oglądania obwodowej części siatkówki (m.in. rąbka zębatego [ora serrata], części płaskiej ciała rzęskowego); 4 – lusterko służące do oglądania ciała rzęskowego przy rozszerzonej źrenicy lub kąta rogówkowo-tęczówkowego (kąt przesączania) przy wąskiej źrenicy (gonioskopia), 5 – źrenica

Możliwe powikłania po gonioskopii

W przeważającej większości przypadków gonioskopia nie powoduje żadnych powikłań. Niekiedy u pacjenta może wystąpić przejściowe nieostre widzenie lub zaczerwienienie oka albo pojawić się uczucie ciała obcego pod powieką (związane z niewielkim nawet ubytkiem nabłonka rogówki w wyniku mechanicznego kontaktu przyrządu z okiem).

Jakie stany występujące po gonioskopii powinny skłonić do kontaktu z lekarzem?

Do lekarza należy zgłosić się, jeśli pojawi się bardzo silne zaczerwienienie oka, zaczerwienienie utrzymujące się ponad jedną dobę albo wydzielina ropna w oku.

02.12.2013
Zobacz także
  • Jaskra
  • Badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometria)
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta