Pytanie nadesłane do redakcji
Mam anizokorię od urodzenia, mam bóle głowy, a kiedy jest słońce, nic prawie nie widzę. Czy mam się martwić z tego powodu, czy jest to reakcja typowa i zostawić to tak, jak jest?
Odpowiedziała
dr med. Grażyna Zwolińska
specjalista neurolog
Anizokoria (nierówność) źrenic może wynikać z miejscowego schorzenia gałki ocznej lub zaburzeń układu autonomicznego (współczulnego i przywspółczulnego). Wymaga oceny, która źrenica jest patologicznie poszerzona lub która jest patologicznie zwężona.
Przyczyną nierówności źrenic mogą być różne zaburzenia miejscowe obejmujące tęczówkę: ostry stan zapalny tęczówki może wywołać niewielkie zwężenie źrenicy, a niedokrwienie i zwyrodnienie tęczówki poszerzenie źrenicy.
W zespole Adiego występuje nierówność źrenic wynikająca z rozszerzenia chorej źrenicy; towarzyszy temu bardzo spowolniała reakcja tej źrenicy na światło. Dopiero długotrwałe przebywanie w ciemnym pomieszczeniu powoduje zwężenie takiej źrenicy. Objaw ten występuje częściej u młodych kobiet i może współistnieć ze zniesieniem odruchów kolanowych i skokowych. Przyczyną tego zespołu jest zwyrodnienie zwoju rzęskowego i włókien przywspółczulnych. Utrata prawidłowej akomodacji, czyli zwężania się źrenicy przy patrzeniu z bliska, może być w tym zespole przyczyną trudności w czytaniu i powodować u niektórych pacjentów ból w okolicy gałki ocznej oraz bóle głowy. Znaczne oświetlenie na słońcu może nie wywołać w takiej źrenicy fizjologicznej reakcji zwężenia źrenicy i powodować dolegliwości.
W częściowym zespole Hornera występuje niewielkie zwężenie źrenicy, wynikające z uszkodzenia włókien współczulnych. Zespół Hornera może się rozwijać w konsekwencji uszkodzenia drogi współczulnej w każdym miejscu tej drogi, najczęściej jednak w wyniku chorób w klatce piersiowej oraz szyi.
Prosta anizokoria (fizjologiczna, samoistna) występuje u około 20% zdrowej populacji. Różnica szerokości źrenic zwykle jest niewielka, do około 0,6 mm, i nasilenie anizokorii może być u danej osoby zmienne w zależności od okoliczności. Testy farmakologiczne pozwalają na rozpoznanie tego typu anizokorii.